Siz eski bilgisayarlarınızı ne yapıyorsunuz? Ben yıllar içinde kullandığım bilgisayarları farklı şekilde değerlendirdim. Eğer halen güncel işletim sistemi ve yazılımları çalıştırabilecek bir bilgisayar ise çoğunlukla ikinci el olarak sattım. Eğer ikinci el satış değerinin o bilgisayarın kullanım değerinin altında olduğunu gördüysem de bir yakınıma veya ihtiyacı olana hediye ettim.
Kendime ilk bilgisayarımı satın aldığım yıllardan bugüne kadar elimde tutmaya devam ettiğim bir tane bilgisayar oldu; 2004 senesinde satın aldığım PowerBook G4. Bu bilgisayarı 2004 ile 2010 seneleri arasında aktif olarak kullandım. Çeşitli yayın evlerinden piyasaya çıkmış kitaplarımın tamamını bu bilgisayar ile yazdım (ki açık ara Apple’ın en rahat klavyesine sahiptir).
2010 senesinde iş için kullandığım ayrı bir MacBook Pro bilgisayarım vardı. Ve ev bilgisayarı olarak konumlanan PowerBook‘u artık yenilemenin zamanının geldiğini düşünmeye başlamıştım. O zamanlarda Intel işlemcili Mac’lerden birini satın almak ile yeni çıkmış olan iPad‘lerden birini almak arasında kaldım. Tercihimi iPad‘den yana kullandım. O dönemden sonra da PowerBook G4 gitgide daha az kullandığım bir cihaz olmaya başladı.
Yıllar içinde PowerBook G4 bilgisayarım, kullanılabilir bir bilgisayar olmaktan çıkıp yavaştan antika statüsüne doğru ilerlerken aklımda onun için bir doğumgünü kutlaması yapma fikri de belirmeye başlamıştı. Şaka yollu olarak arkadaşlarıma “20 yaşına bastığında bir doğumgünü kutlaması yapacağım onun için” demiş de olabilirim. 20. yaşını istemeden de olsa ıskaladık. Ama 21. doğumgününde kendisini satın aldığım Artı Bilgisayar / Troy‘un İstanbul Kanyon AVM‘deki mağazasında bir küçük kutlama yaptık. Kutlamaya kendi arkadaşlarım, Elmakurdu Apple kullanıcı grubundan ve Artı Bilgisayar’dan çeşitli katılımcılar teşrif gösterdiler, sağolsunlar.
Neden 20 değil 21?
Mantıklı bir soru. Bilgisayarın modeli 2004 senesine ait. Fakat ben o zamanlar çıktığı anda değil bir süre sonra satın aldığımı hatırlıyorum. Bu nedenle 20. doğumgünü için düşündüğüm tarih 2025 yılıydı en baştan beri. Tam satın alma tarihini bulabilmek için evdeki eski evraklar arasında faturasını aradım fakat bulamadım. Artı Bilgisayar’a danıştım fakat 2005 senesinde onlardan satın aldığım farklı aksesuarların faturaları görünüyor ancak PowerBook‘un faturası görünmüyordu. Çünkü onlardaki kayıtlar da 2005 öncesini göstermiyormuş. Seri numarasını Apple’ın İrlanda’daki çağrı merkezi ile paylaşınca satın alma tarihine ulaşabildik; 16 Haziran 2004. Dolayısıyla biz de doğumgünü için Apple’ın verdiği tarihi baz aldık.
Biraz da PowerBook’tan konuşalım
Apple 2020 senesinde Apple Silicon şemsiye ismi altında kendi geliştirdiği ARM tabanlı işlemcileri kullanmaya başladı. M1, M2, M3 ve M4 gibi isimler ile tanıdığınız işlemciler, Apple’ın bir süredir iPhone ve iPad işlemcileri için geliştirdiği A serisi işlemcilerin bilgisayar versiyonlarıdır diyebiliriz.
2020’den önce bilgisayarlarında Intel işlemcileri kullanıyordu. Çeşitli Apple donanımlarında Core Duo, Core 2 Duo, i3, i5, i7, i9 ve Xeon serisi işlemcilerine denk gelebilirsiniz. x86 işlemci mimarisinin bir getirisi olarak maalesef güzelim Mac’lerimize Windows işletim sistemi de musallat oldu.
Intel‘den önce ise AIM olarak bilinen Apple-IBM-Motorola konsorsiyumunun bir ürünü olan ve IBM’in sunucu işlemcileri olarak kullandığı RISC tabanlı POWER işlemcilerinin masaüstü versiyonlarını kullanıyordu. PowerPC işlemci ailesi olarak bilinen bu işlemcilerin yıllar içinde farklı versiyonlarını kullandık. PowerBook‘ta bulunan 32 bit’lik PowerPC G4 işlemcisi PowerPC 74xx ailesinin bir üyesiydi.
Apple masaüstü bilgisayarlarında PowerPC 970 ailesini PowerPC G5 adıyla da kullandı. Ama G5 işlemciler yarattıkları aşırı ısı nedeniyle hiçbir zaman Apple’ın taşınabilir bilgisayarlarına intikal edemediler. Zaten Steve Jobs da Intel’e geçişlerini duyurduğu 2005 tarihli WWDC konuşmasında “Neden” sorusuna cevaben G5‘in PowerBook‘lara gelememesini de sebepler arasında saymıştır.
Kullandıkları işlemcileri bir kenara bırakacak olursak, o dönemin PowerBook‘ları bugünün MacBook Pro‘ları gibi üst segment taşınabilir bilgisayarları temsil ediyorlardı. iBook‘lar giriş seviye, PowerBook‘lar ise üst seviye Apple taşınabilir bilgisayarlardı o dönem. Bu bilgisayarda bugünkü MacBook Pro‘larda da görmeye alışık olduğumuz bazı donanım özellikleri bulunuyordu. Alttan aydınlatmalı klavye, ortam aydınlık seviyesini ölçen ışık sensörleri, pil doluluk oranı göstergeleri gibi donanım bileşenleri vardı. Güç kablosu bağlantısı bugünküler gibi manyetik değildi, ama herhangi bir nedenle bilgisayar aniden yere düşecek olursa diskin dönmesini otomatik olarak durduran Sudden Motion Sensor bulunuyordu. Evet tabi ki o zamanın bilgisayarlarında SSD yoktu. Bu yüzden Sudden Motion Sensor önemliydi.
Bugünlerde tamamen adaptörler üzerinden yaptığımız her türlü bağlantı cihazın doğrudan üzerinde bulunuyordu. USB-A, Firewire 400, Firewire 800, Gigabit Ethernet, 56K Modem, PCMCIA, S-Video, DVI, Audio in, Audio out, Bluetooth… Bunlara ek olarak CD ve DVD yazabildiğiniz SuperDrive da bulunuyordu. Yazarken yoruldum.
Son söz
Bu bilgisayarı 2004 senesinde 4.000.000.000 TL’ye (4 milyar) satın almıştım. ChatGPT’ye enflasyon farkına göre bugünün fiyatını bulmasını istedim. 120.000 TL gibi bir tutar buldu. Ki bugünkü üst seviye bir MacBook Pro ya da PC tarafında bir oyun bilgisayarına falan denk geliyor.
Bu PowerBook‘u en son gerçek bir iş için 2017 senesinde kullanmıştım. O zamanlar kullandığım bilgisayarda bir disk problemi olmuştu ve PowerBook imdadıma yetişmişti. Halen de CD veya DVD okumak gerektiğinde arada bir kullanırım.
Günümüzde internet ile ilgili hiçbir işlem yapılamıyor artık. Günümüzün Web siteleri o zamanki web tarayıcılar tarafından desteklenmiyor. Ama internet harici olarak üzerindeki yazılımları kullanarak o günlerdeki performansı ile kullanmaya devam edilebilir. Tabi yaydığı ısıya katlanabilirseniz…
21 senedir kahrımı çektiğin için Teşekkürler Powerbook
Yorum bırakın